Strona główna »» Aktualności » Parki Krajobrazowe oraz Rezerwaty Przyrody

Parki Krajobrazowe oraz Rezerwaty Przyrody

Przyroda Krainy Wygasłych Wulkanów zachwyca swoja wyjątkowością. Znajdą tu Państwo wiele rzadkich gatunków roślin oraz elementów przyrody nieożywionej objętych ochroną. Obecność Parków Krajobrazowych oraz Rezerwatów pozwala cieszyć się tym bogactwem natury.

Park Krajobrazowy „Chełmy”

Został utworzony w roku 1992 i jest największym parkiem w Sudetach Zachodnich. Całkowita powierzchnia parku to 15 990 ha. Powstał dla ochrony dobrze zachowanych kompleksów lasów liściastych klonowo – lipowych, dąbrów i dębowo – świerkowych, licznych gatunków chronionych oraz rzadkich roślin i zwierząt. Większa część parku obejmuje wschodnią część Pogórza Kaczawskiego zwanego Pogórzem Złotoryjskim, jego południowa część obejmuje częściowo Rów Świeżawy oraz Pogórze Wojcieszowskie. Administracyjnie należy do trzech powiatów: jaworskiego, złotoryjskiego oraz legnickiego. Na obszarze parku znajdują się cztery rezerwaty przyrody: Wąwóz Myśliborski, Wąwóz Lipa, Wąwóz Siedmicki oraz Nad Groblą.

Obszar parku leży w obrębie dwóch jednostek geologicznych: metamorfiku kaczawskiego i niecki pólnocnosudeckiej. Skały należące do metamorfiku kaczawskiego są głownie wieku dolnopaleozoicznego (kambr – sylur) oraz trochę młodsze wieku dewon – karbon. Są to zieleńce i łupki zieleńcowe, a ponadto fyllity, łupki serycytowe, łupki kwarcowe, łupki krzemionkowe, łupki grafitowe oraz lidyty.  Występują tu unikatowe na skalę europejską relikty powulkaniczne – staropaleozoiczne lawy poduszkowe. Skały należące do niecki połnocnosudeckiej są to skały osadowe i wulkaniczne powstałe w okresie od górnego karbonu do górnej kredy. Są to głownie piaskowce, mułowce, wapienie, margle, gipsy i anhydryty, a ze skał wulkanicznych porfiry oraz melafiry. W wielu miejscach starsze skały poprzecinane są trzeciorzędowymi skałami wulkanicznymi. 

Unikatowe zespoły lasów klonowo – lipowych są tworzone przez lipę drobnolistną i szerokolistną, klon zwyczajny, jawor i wiąz górski. Porastają one głównie dobrze wykształcone gołoborza bazaltowe i zieleńcowe. W runie leśnym możemy znaleźć wiele roślin gatunków chronionych takich jak: kokorycz pustą, zawilca żółtego, przylaszczka pospolitego, dzwonek jednostronny, przytulię wonną, czerniec gronkowy, groszek wiosenny oraz gnieźnik leśny. Wśród runa leśnego dominują paprocie: narecznica samcza, wietlica samicza, języcznik zwyczajnym oraz paprotnik kolczysty.

Fauna tego obszaru jest również bardzo bogata w gatunki objęte ochroną. Z bezkręgowców prym wiodą ślimaki, których rozpoznano aż 72 gatunki, przez teren parku przebiegają granice zasięgu aż trzech gatunków. Długą listę kręgowców rozpoczyna minóg strumieniowy, gatunek wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi, występujący w potoku Wilcza, w rejonie wsi Pomocne. Płazy reprezentowane są przez 15 gatunków z czego do najciekawszych należą ropucha paskówka oraz salamandra plamista. Gady reprezentowane są przez 6 gatunków z czego najrzadziej spotykanym jest gniewosz plamisty. Obszar parku zamieszkiwany jest przez 107 gatunków ptaków z czego na szczególną uwagę zasługują sowy (6 gatunków, w tym tak rzadkich jak puchacz, sóweczka, włochatka i płomykówka). Również można tu spotkać bociana czarnego oraz liczne ptactwo błotno – wodne reprezentowane przez bekasa kszyk, perkoza rdzawoszyjego, sieweczkę rzeczną i kilka gatunków kaczek. Ssaki także tworzą liczną grupę, bo aż 49 gatunków z czego 14 to gryzonie (popielica), 13 nietoperze (mroczek pozłocisty), 9 drapieżne w tym 7 z łasicowatych, 3 rodzime gatunki parzystokopytnych oraz jeden imigrant – muflon sprowadzony z Korsyki na początku XX wieku. Można tu również spotkać gatunki obcego pochodzenia, które uciekły z lokalnych hodowli, są to piżmak, jenot oraz norka amerykańska.

Na terenie parku znajduje się ścieżka dydaktyczna „Śladami Trzebowian”, zlokalizowana jest we wschodniej części parku i częściowo obejmuje „Wąwóz Myśliborski”. Ścieżka obejmuje 6 stanowisk archeologicznych,  w tym dwa grodziska średniowieczne, dwa ślady działalności wybobywczej z późnego średniowiecza oraz dwa grody średniowieczne. Znajda tu Państwo 8 tablic informacyjnych oraz 5 elementów edukacyjnych, których celem jest propagowanie wiedzy dotyczącej historii regionu.

 

Rezerwat Przyrody „Wąwóz Myśliborski”

Został utworzony w 1962 roku w celu ochrony jedynego na Dolnym Śląsku stanowiska paproci – języcznika zwyczajnego oraz mieszanych lasów wyżowych. Większość rezerwatu położona jest w dolinie potoku Jawornik, jego zbocza zbudowane są z zieleńców oraz skał wulkanicznych wylewnych. Na szczególna uwagę zasługują lawy poduszkowe oraz słupy bazaltowe, tworzące się w szybko stygnących potokach lawowych.

Drzewostan buduje jawor z niewielkim udziałem wiązu górskiego, pojedynczymi jodłami pospolitymi, lipami szerokolistnymi i drobnolistnymi oraz jesionem wyniosłym. W wyższych terasach Jawornika wykształcił się las w podgórskiej formie niżowego łegu jesionowo – wiązowego. W drzewostanie dominuje jawor z domieszką wiązu górskiego, klonu zwyczajnego i jesiona wyniosłego. W niższych partiach wąwozu przeważa jesion wyniosły zastępując jawor. W runie można znaleźć czartawę pospolitą, śledzienicę skrętnolistną, kostrzewę olbrzymią oraz olszę szarą. Z paproci na szczególną uwagę zasługują języcznik zwyczajny, zanokcica skalna, paprotka zwyczajna oraz paprotnik kolczasty.

Przez rezerwat prowadzi ścieżka dydaktyczno – przyrodnicza, wiodąca od Centrum Edukacji Ekologicznej i Krajoznawstwa w Myśliborzu. Zorganizowano na niej 12 stanowisk, gdzie na tablicach przedstawiono charakterystyczne dla tego miejsca elementy flory i krajobrazu. Znajdą tu Państwo również specjalne miejsca do piknikowania.

Rezerwat również można zwiedzić poruszając się po żółtym szlaku Wygasłych Wulkanów.

 

Rezerwat Przyrody „Wąwóz Lipa”

Został utworzony w 1996 w celu ochrony najliczniejszego w Polsce stanowiska salamandry plamistej. Jest to rezerwat geologiczno - florystyczny, powołany dla zachowania naturalnych lasów oraz zbiorowisk naskalnych wraz z rożnymi typami pomnikowych głazów narzutowych. Znajdują się tu cenne zbiorowiska roślin,  w tym aż 22 gatunki chronione.

Zespoły leśne zasługują na szczególną uwagę ze względu na swoja unikatowość. Tworzą je grąd zboczowy (las klonowo – lipowy), kwaśne dąbrowy oraz łęg jesionowo – lipowy. W ich runie występują gatunki chronione takie jak: kozłek bzowy, kruszczyk szerokolistny, śnieżyczka przebiśnieg, gnieźnik leśny oraz paprotnik kolczysty. Na szczególna uwagę zasługuje roślinność naskalna reprezentowana przez paprocie szczelinowe (takie jak paprotka zwyczajna, paprotnica krucha i zanokcice) oraz murawy piaskowe (kostrzewa blada, rojnik pospolity oraz perłówka orzęsiona).

Przez wąwóz prowadzi niebieski szlak turystyczny z Lipy do Nowej Wsi Wielkiej.

 

Rezerwat Przyrody „Wąwóz Siedmicki”

Został utworzony w roku 2001 w celu ochrony rzadkich gatunków roślin oraz law poduszkowych, jest to rezerwat florystyczno - geologiczny. Obejmuje potok Młynówki  położony między Siedmicą i Nową Wsią Wielką. Jest to rezerwat leśny, którego większą część tworzą zespoły łegu jesionowo – olszowego z bagniskami.

Można tu spotkać 19 gatunków chronionych takich jak: buławik mieczolistny, naparstnica zwyczajna, wawrzynek wilczełko, mieczyk dachówkowaty, pełnik europejski oraz  kosaciec syberyjski.

Pod względem geologicznym występują tu głownie zieleńce, będące przykładem zmetamorfizowanego staropaleozoicznego wulkanizmu podwodnego. Można tu spotkać muflony, a także dosyć licznie występująca salamandrę plamistą.

Przez rezerwat przechodzi zielony szlak turystyczny łączący Groblę z Muchowem.

 

Rezerwat Przyrody „Nad Groblą”

Został utworzony w 2001 roku w celu ochrony cennych lasów liściastych i wychodni skalnych zieleńców oraz law poduszkowych. Jest to jedno z największych w Polsce skupień drzewiastych form brekinii na naturalnych stanowiskach z licznymi gatunkami roślin chronionych, położone na różnego typu skałach wulkanicznych.

W rezerwacie rośnie około 200 gatunków roślin  w tym ponad 20 chronionych. Są to m.in.: lilia złotogłów, naparstnica zwyczajna, pierwiosnka lekarska, wiciokrzew pomorski oraz miodownik melisowaty. 

Na szczególną uwagę zasługuje największe w Polsce skupisko drzewiastych form  jarzębu brekinii. Pod względem geologicznym obszar ten zbudowany jest z zieleńców (przeobrażonych staropaleozoicznych skał wulkanicznych) oraz skał wulkanizmu podwodnego, tworzącego w tym miejscu przepiękne lawy poduszkowe. Można tu spotkać muflony, występujące dość licznie oraz salamandrę plamistą w okolicach potoków. W tym rezerwacie królują ptaki, znajda tu Państwa siedliska najrzadszych gatunków takich jak: grubodziób, krzyżodziób świerkowy, muchołówki, gil oraz pliszka górska.

Rezerwat można zwiedzać wędrując zielonym szlakiem turystycznym z Siedmicy lub Grobli albo z czerwonego Szlaku Brzeżnego.

 

Rezerwat Przyrody „Wilcza Góra”

Wilcza Góra to szczyt o wysokości 376m n.p.m., znajdujący się na Pogórzu Kaczawskim, położony między miastem Złotoryja a Wilkowem. Został utworzony w celu ochrony oryginalnego układu słupów bazaltowych przypominających płatki róży tzw skalne róże. Jest to pozostałość po trzeciorzędowym wulkanie zbudowanym ze skał bazaltowych o składzie bazanitu. Do czasów dzisiejszych zachowała się jego środkowa część w formie neku.

Na początku XX wieku rozpoczęła się eksploatacja bazanitu na zboczach Wilczej Góry, która odsłoniła górno kredowe piaskowce znajdujące się w obrębie złoża bazanitu. Wzgórze porastają cenne gatunki roślinności ciepłolubnej.

Część wzgórza jest wciąż eksploatowana, a materiał pochodzący z tego złoża służył głownie do budowy dróg. W piaskowcach znajdują się pseudokrasowe jaskinie: Skalny Wodospad, Wilcza oraz Niedźwiedzia Jama.

Dotrzeć tu można zielonym szlakiem turystycznym od strony Złotoryi oraz Wilkowa.

 

Rezerwat Przyrody „Góra Miłek”

Został utworzony w 1994 roku i zajmuje prawie całe wzniesienie Miłek na Pogórzu Kaczawskim nad miejscowością Wojcieszów. Rezerwat został utworzony w celu ochrony lasów regla dolnego porastającego podłoże wapienne. Głównie rośnie tu buczyna, ale także dosyć licznie występują świerki, sosny, modrzewie, dęby, klony, jawory, brzozy i jarzębiny.

W runie leśnym spotkać można wawrzynek wilczewko, lilia złotogłów, śnieżyczka przebiśnieg, pierwiosnka, miesięcznica trwała, storczyki takie jak obuwik pospolity czy buławik. Teren rezerwatu jest jedynym w Polsce miejscem występowania cyklamenu purpurowego. Na zboczach wzniesienia znajdują się płytkie jaskinie powstałe w wyniku procesów krasowych.

Rezerwat można zwiedzać poruszając się niebieskim szlakiem turystycznym prowadzącym z Radzimowic do Wojcieszowa.

 

Rezerwat Przyrody „Buczyna Storczykowa na Białych Skałach”

Rezerwat zlokalizowany jest na północnym zboczu góry Maślak w Grzbiecie Południowym Gór Kaczawskich. Utworzono go by chronić unikatowe zbiorowiska leśne na podłożu wapiennym, przede wszystkim żyzne buczyny sudeckie oraz  ciepłolubne buczyny storczykowe. Cechą charakterystyczną tych zespołów jest bogactwo roślin z rodziny storczykowatych, występuje ich tu aż 8 gatunków np. kruszczyk szerokolistny, buławik wielkokwiatowy oraz listeria jajowata. Najciekawszym gatunkiem zwierzęcia jest popielica, mały gryzoń nadrzewny wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, gdzie ujęte są gatunki zagrożone wyginięciem. Skały występujące na obszarze rezerwatu to głownie wapienie, można więc tu znaleźć liczne formy procesów krasowych takie jak jaskinie. Najbardziej znana jest jaskinia Walońska.

Rezerwat umiejscowiony jest nad wsią Podgórki i można go zwiedzać z niebieskiego szlaku Walońskiego, znajdującego się od niego w niedalekiej odległości.

 

Rezerwat Przyrody „Buki Sudeckie”

Został utworzony w celu ochrony dobrze zachowanej buczyny sudeckiej. Położony jest w północnej części Grzbietu Wschodniego Gór Kaczawskich. Swoim obszarem obejmuje północne zbocza Rakarni oraz wschodnie i północne Głogowca.

Jest to siedlisko niezwykle cennych gatunków storczyków takich jak: plamistego, fuscha, męskiego, szerokolistnego oraz buławika mieczolistnego. Oprócz storczyków występują tu także rzadkie rośliny takie jak żywiec dziewięciolistny, wawrzynek wilczydełko oraz czosnek niedźwiedzi.

Przez rezerwat przechodzi szlak rowerowy Zamków Piastowskich i przecina go droga krajowa nr. 3 z Jeleniej Góry do Wrocławia.

 

Rezerwat Przyrody „Ostrzyca Proboszczowicka”

Rezerwat został utworzony w 1962 roku i obejmuje swym obszarem wierzchołek wzniesienia Ostrzyca oraz jej zbocza. Jest to rezerwat geologiczno – florystyczny, którego zadaniem jest ochrona zespołów roślin oraz unikatowego gołoborza bazaltowego. Same wzniesienie zwane jest „Ślaską Fujijamą” ze względu na jego charakterystyczny kształt.

Pod względem geologicznym jest to wygasły wulkan z zachowaną tylko częścią komina wulkanicznego. Unikatowe gołoborza powstały podczas ostatniego zlodowacenia, kiedy to wierzchołek wzniesienia wystawał ponad otaczający go lodowiec.

Zespoły florystyczne odznaczają się swoją unikatowością, około kilkunastu gatunków jest objętych ochroną. Do niedawna było to jedyne miejsce występowania w Polsce czosnku sztywnego, reliktu epoki lodowcowej, obecnie uznanego za wymarły na terenie naszego kraju. Świat zwierząt zadziwią swoim bogactwem, jest to jedyne miejsce występowania w Sudetach ślimaka naskalnego świdrzyka małego. Także możemy tu spotkać bardzo rzadkie motyle takie jak niepylak apollo.

Na szczyt wzniesienia prowadzą 3 szlaki zielony Zamków Piastowskich, żółty Wygasłych Wulkanów oraz czerwony turystyczny.

 

Inne polecane szlaki

Zamek w Bolkowie


Średniowieczne zamczysko króluje nad resztą miasta na wzgórzu, którego zbocze urywa się od zachodu ostrym urwiskiem. Klimat minionych lat odczuwalny jest na dziedzińcu zamkowym. Rycerze, giermkowie, damy dworu wprowadzają nas w atmosferę minionej epoki. Odbywa się tutaj jeden z najbardziej prestiżow...

Więcej

Newsletter

Zapisz się, aby cały czas być na bieżąco z naszą atrakcyjną ofertą.